W czym tkwi tajemnica „Dziewczyny z perłą”? Naukowcy mają odpowiedź
Najnowsze badania naukowców rzucają światło na jedno z najważniejszych dzieł sztuki w historii – „Dziewczynę z perłą” autorstwa Johannesa Vermeera. Muzeum Mauritshuis w Hadze zorganizowało eksperyment, który ujawnił, że ten portret w wyjątkowy sposób przyciąga wzrok widza, skutecznie utrudniając oderwanie się od niego.
Do badań zaproszono zespół naukowców, w tym neurologów i specjalistów z University of Amsterdam oraz Leiden University. Eksperymenty składały się z dwóch faz. W pierwszej dziesięciu uczestników wyposażonych w technologie śledzące ruchy oczu i EEG przeszło przez muzeum, gdzie oglądali „Dziewczynę z perłą” oraz inne znane dzieła, takie jak „Lekcja anatomii doktora Tulpa” Rembrandta. W drugiej fazie badano aktywność mózgu przy użyciu fMRI, skupiając się na reakcjach podczas oglądania reprodukcji pięciu wybranych obrazów.
Wyniki badań okazały się zaskakujące. Uczestnicy, analizując „Dziewczynę z perłą”, wpadali w swoisty cykl, w którym ich wzrok nieustannie wracał do jej oczu, ust i perły. To niezwykłe zjawisko przyciągania wzroku sprawiało, że widzowie spędzali więcej czasu na analizowaniu tego portretu. Martin de Munnik z Neurensics zwrócił uwagę, że efekt ten jest tak silny, że odbiorcy nie mogą się mu oprzeć, niezależnie od swoich preferencji.
Warto zaznaczyć, że bezpośrednie obcowanie z oryginałem obrazu wywołuje znacznie intensywniejsze emocje niż oglądanie jego reprodukcji. Badania wykazały, że reakcje mózgu na oryginalne dzieło są nawet dziesięć razy silniejsze niż na reprodukcje. Obraz aktywuje obszary mózgu związane ze świadomością i poczuciem tożsamości, co podkreśla jego wyjątkowość.
To kolejna przesłanka, że nic nie zastąpi prawdziwego doświadczenia obcowania z dziełem w oryginale. Muzeum Mauritshuis ma w swojej kolekcji wiele znakomitych dzieł, w tym „Szczygła” Carela Fabritiusa, co czyni je miejscem obowiązkowym dla miłośników sztuki.
