Zdalny obywatel. Miniporadnik urzędu online
Rejestracja samochodu, złożenie rocznego sprawozdania podatkowego, wnioski 500+ i setki innych spraw urzędowych. Wszystko to możesz załatwić przez internet. To […]
Rejestracja samochodu, złożenie rocznego sprawozdania podatkowego, wnioski 500+ i setki innych spraw urzędowych. Wszystko to możesz załatwić przez internet. To duże uproszczenie, a obecnie właściwie konieczność. Podpowiadamy krok po kroku, jak tego używać.
Profil Zaufany, podpis elektroniczny, ePUAP, PUE… sporo tego. Wyjaśnijmy to wszystko po kolei.
Profil Zaufany
To coś w rodzaju twojego podpisu, którym poświadczysz różne wnioski i sprawy. Uwaga, to nie to samo co podpis elektroniczny (wyjaśnienie niżej). To proste! Wchodzisz na pz.gov.pl, podajesz swój login i hasło, a w kolejnym etapie potwierdzasz logowanie SMSem. I już. Możesz zatwierdzać wnioski urzędowe, siedząc w kapciach, pijąc kawę, oszczędzając atrament oraz chroniąc lasy Amazonii 😉
Jak założyć Profil Zaufany?
Robimy to na dwa sposoby. Przez internet lub w punkcie potwierdzającym.
- Klasyczni użytkownicy zapewne zechcą zarejestrować się na https://www.gov.pl/web/gov/zaloz-profil-zaufany, następnie pójść do Urzędu Skarbowego, oddziału ZUS czy innego upoważnionego punktu i przedstawić wniosek, gdzie otrzymają potwierdzenie dokonanej czynności.
- Dla mistrzów internetu 😉 udostępniona jest możliwość zrobienia tego przez bankowość elektroniczną, jeśli ich konto to obsługuje (zazwyczaj tak). Banki ze swojej natury muszą uwierzytelniać swoich klientów, więc są bezpiecznymi źródłami informacji dla urzędu.
Sama rejestracja jest banalna, kreator poprowadzi cię krok po kroku. Podasz swoje dane, numer telefonu, którego będziesz używać do drugiego etapu logowania i każdej czynności urzędowej przez internet.
Podpis elektroniczny
A właściwie Kwalifikowany Podpis Elektroniczny, to inny sposób na „podpisanie się” w internecie. Składa się go przy pomocy specjalnego urządzenia, np. tokena, ale jest płatny, w odróżnieniu do Profilu Zaufanego. Niektóre formy urzędowe lub mechanizmy bezpieczeństwa w firmach wymuszają jednak takie rozwiązanie. Przeciętny zjadacz polskiego chleba nie musi się interesować Kwalifikowanym Podpisem Elektronicznym ani go zakładać, żeby załatwić większość spraw.
ePUAP
Czyli Elektroniczna Plaftorma Usług Admnistracji Publicznej. To w pewnym sensie większość urzędów publicznych na jednej stronie internetowej. EPUAP jest stale rozwijany i do spraw, które możesz z jego pomocą załatwić, dołączają coraz to nowe.
- Gdy tylko wejdziesz pod www.epuap.gov.pl zostaniesz przekierowany do pz.gov.pl, żeby móc potwierdzić swoją tożsamość i od razu działać na ePUAPie.
- Główna pozycja w menu to „Katalog spraw”. Po kliknięciu otworzą ci się różne tematy posegregowane wg określonych obszarów życia jak dziecko, zameldowanie, praca i zatrudnienie, przedsiębiorczość, edukacja i inne. Możesz też wyszukać sprawę w polu szukania.
- Jeśli nie wiesz, jak nazwać interesującą cię sprawę, ale wiesz, że masz ją załatwić np. w Urzędzie Skarbowym, możesz wyszukać urząd w polu szukania, podając swoją miejscowość. Następnie możesz wyfiltrować wszystkie sprawy, które da się załatwić w twoim US i wybrać w końcu to, co chcesz załatwić.
- Gdy klikniesz w dany obszar tematyczny rozwinie się rubryka. W niej (uwaga, to może być mylące!) u góry dodatkowe podkategorie, a poniżej lista już konkretnych spraw i wniosków.
Różne sprawy w różnych urzędach załatwia się inaczej. Dobrze wiemy, jak różne są wnioski, ich oznaczenia i jak skomplikowana jest administracja. Dużym plusem ePUAPu jest ujednolicona forma przedstawienia spraw. Wszystkie sprawy rozpisane są wg ustandaryzowanego układu „Organ właściwy do realizacji usługi”, „Kogo dotyczy” itd. Znajdziesz tu często od razu informację, ile poczekasz na załatwienie danej sprawy, albo ile będzie cię kosztować. Np. jeśli po pięknym ślubie i miesiącu miodowym, w końcu chcesz aby formalności stało się zadość i potrzebujesz wyciągnąć z urzędu odpis aktu stanu cywilnego, wybierasz odpowiedni wniosek i klikasz „załatw sprawę”. Kreator poprowadzi cię dalej.
PUE, podatki.gov.pl, SEKAP…
Nie wszystko znajdziesz na ePUAPie, bo niektóre urzędy działają w ramach własnych platform internetowych. Niektóre sprawy w ePUAPie przeniosą cię pod inny adres, gdzie sprawę załatwisz. Przykładem platform urzędowych, które wymagają lub korzystają z Profilu Zaufanego to np. PUE (Plaftorma Usług Elektronicznych) to zusowski portal, gdzie po zalogowaniu zobaczysz stan swoich składek itp. Na podatki.gov.pl złożysz zeznanie podatkowe, a różne inne sprawy urzędowe na Śląsku załatwisz na SEKAPie. Różne regiony w Polsce mają własne platformy.
Sporo tego. Daleko jeszcze do pełnego ujednolicenia, ale jednocześnie nie brakuje w internecie wielu instrukcji, jak coś skutecznie załatwić. Niestety nie wszystkie sprawy idą gładko. Np. rejestracja samochodu przez ePUAP to tylko częściowa pomoc, bo wprawdzie kompletny wniosek już dociera do urzędu, ale tablice rejestracyjne musisz zawieźć osobiście, chyba że chcesz być obciążony mocno zawyżoną opłatą kurierską.
Podpowiedź na koniec – zapisuj swoje hasła i archiwizuj dokumenty
Działający sprawnie w sieci obywatel z pewnością szybko się przekona, że założył konta na wielu platformach internetowych. Jeśli używasz jednego hasła do wszystkich, to kłopoty murowane. A już na pewno, kiedy hasłem jest imię twojej mamy i jej data urodzenia. Jeśli masz różne, bezpieczne hasła, to albo masz już zapisany cały zeszyt, który czeka na porwanie i pogryzienie przez psa lub dzieci, albo przezornie zainstalowałeś jeden z bezpiecznych programów do zapisywania haseł. Wówczas przyjmujesz zasadę rodem z Władcy Pierścieni – jedno hasło, by rządzić nimi wszystkimi! Polecamy to rozwiązanie, o ile hasło „matka” jest bardzo skomplikowane, a Twój plik z hasłami bezpieczny na komputerze, czy w chmurze.
Gdy załatwiasz sprawy online, najczęściej otrzymujesz tzw. UPO czyli Urzędowe Poświadczenie Odbioru, z odpowiednim numerem. To szczególnie ważne np. przy złożeniu zeznania podatkowego. Bez UPO, nie masz pewności, że rozliczenie trafiło do US i śpisz spokojnie tylko do czasu, kiedy przychodzi list z urzędu. Zadbaj też zawsze o wydrukowanie swoich końcowych wniosków i dokumentów do pdfa, żeby zarchiwizować je na komputerze. Dzięki temu, będziesz mieć podkładkę do wyjaśnienia w przyszłości zapomnianych już spraw.
W kolejnym artykule spróbujemy przejść krok po kroku rozliczenie podatku online. Już teraz możesz spróbować rozliczyć się przy pomocy naszego, łatwego w obsłudze programu. Kliknij w baner.
Krzysztof Zieliński
Od 2008 roku współtworzy Oblackie Duszpasterstwo Młodzieży NINIWA, co jest jednocześnie pracą i życiową misją. Współorganizuje i animuje wydarzenia, pisze artykuły, redaguje treści książek i robi znacznie więcej. Człowiek orkiestra.