Rozmowa w kancelarii. O co spyta Was ksiądz przed ślubem?

Kościół pragnie pomóc przyszłym małżonkom – podkreślił bp Ryszard Kasyna, przewodniczący Rady Prawnej KEP w związku ze zmianami w przeprowadzaniu rozmów kanoniczno-duszpasterskich z narzeczonymi przed zawarciem małżeństwa. Nowe przepisy w tym obszarze wejdą w życie 1 czerwca 2020 roku w Kościele katolickim na terenie Polski.

Briefing prasowy nt. Dekretu ogólnego Konferencji Episkopatu Polski w tym temacie odbył się 10 lutego br. Na wstępie bp Kasyna podkreślił, że nowe wytyczne nie wprowadzają żadnych rewolucyjnych zmian do istniejących już przepisów. – Kościół pragnie jedynie pomóc młodym i być przy nich blisko, by ten sakrament był zawarty w sposób ważny i godziwy – powiedział duchowny.

Po co nowe regulacje?

Celem wprowadzonych regulacji jest m.in. lepsze rozeznanie sytuacji w jakiej znajdują się narzeczeni. Duchowny, który przeprowadza rozmowę duszpasterską, powinien zadać narzeczonym także dodatkowe pytania tak by wywiązał się dialog, w oparciu o który można ocenić, czy intencje młodych są szczere, zgodne z prawdą o małżeństwie, tak jak o nim naucza Kościół, oraz czy mogą oni sposób ważny i godziwy zawrzeć związek małżeński – tłumaczy profesor prawa kanonicznego, Ks. Piotr Majer, prof. Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II.

Nowe instrukcje zastąpią dawne, obowiązujące od trzydziestu lat, przepisy zawarte w Instrukcji KEP o przygotowaniu do małżeństwa w Kościele katolickim.  Jak dodał, celem nowej regulacji jest dostosowanie przepisów prawa partykularnego do nowych wyzwań, z którymi narzeczeni i duszpasterze stykają się w zmieniającej się sytuacji religijnej, społecznej i cywilnoprawnej

Co nowego?

Nowości w protokole polegają również na wprowadzeniu obowiązku rozpoczęcia spisywania protokołu od wspólnej modlitwy. Narzeczeni muszą też złożyć przysięgę mówienia prawdy. – Ma to na celu podkreślenie znaczenia tego aktu. Chodzi też o to, by spisanie protokołu nie było traktowane jako czynność wyłącznie biurokratyczna i mechaniczna. Ksiądz musi poświęcić odpowiedni czas na rozmowę, osobno z narzeczonym, osobno z narzeczoną – tłumaczy ks. Majer.

W dokumencie pojawiły się też szczegółowe wytyczne na temat procedury postępowania w sytuacjach nietypowych. – Wśród nich jest np. ślub z osobą innego wyznania, ślub z osobą niewierzącą, a także zasady jak postępować w przypadku kiedy któreś z narzeczonych było już wcześniej w związku z inną osobą, np. w małżeństwie cywilnym lub w konkubinacie – wyjaśnił ks. Majer.

Dodał również, że nowością jest wprowadzenie przepisu dotyczącego obowiązku spisania protokołu w parafii, w której para bierze ślub.

Źródło: KAI

Poniżej pełna lista pytań zawarta w protokole badania narzeczonych.

Dane personalne

1. nazwisko
2. imiona
3. imię i nazwisko ojca, ewentualnie nazwisko rodowe
4. imię i nazwisko matki, ewentualnie nazwisko panieńskie
5. obywatelstwo
6. data i miejsce urodzenia
7. data i parafia chrztu
8. rok i parafia I Komunii św.
9. data i parafia bierzmowania
10. parafia, w której aktualnie spełniasz praktyki religijna (wezwanie i miejscowość)
11. miejsce faktycznego aktualnego zamieszkania (dokładny adres i parafia) od kiedy tam mieszkasz
12. miejsce stałego zamieszkania (dokładny adres)
13. miejsce, adres i czas poprzedniego zamieszkania
14. miejsce i adres zamieszkania rodziców (dotyczy małoletnich)
15. stan cywilny
16. wykształcenie
17. wykonywana praca

Pytania o wyznanie

1. wyznanie (obrządek)
2. Czy uważasz się za osobę wierzącą? Czy spełniasz praktyki religijne? Jak często?
3. Czy zamierzasz przed ślubem przystąpić do sakramentu pokuty i przyjąć Komunię św.?
4. Czy uznajesz zasady moralności chrześcijańskiej?
5. Czy ukończyłeś katechizację?

Pytania o waszą znajomość

1. Od jak dawna narzeczeni się znają?
2. Kiedy podjęli decyzję o zawarciu małżeństwa?
3. Czy rodziny narzeczonych się znają?
4. Czy rodzice (opiekunowie) wiedzą o zamiarze małżeństwa?
5. Czy wyrażają zgodę? Jeżeli nie, dlaczego?

Pytania o ewentualne przeszkody małżeńskie

1. Przeszkody niezdolności fizycznej

• Czy uważasz, że jesteś zdolny(a) do pożycia małżeńskiego i do tego by mieć własne dzieci?

2. Przeszkoda węzła małżeńskiego

• Czy zawierałeś(aś) ślub cywilny lub religijny, ewentualnie żyłeś w konkubinacie z inną osobą?
• Jeśli nupturienci już zawarli ze sobą związek cywilny – dlaczego nie zawarli wówczas małżeństwa kanonicznego?

3. Przeszkody wynikające z relacji międzyosobowych

• Czy narzeczeni są ze sobą spokrewnieni lub spowinowaceni? Jeśli tak, to w jakim stopniu?
• Czy nie zachodzi przeszkoda przyzwoitości publicznej? Czy narzeczeni nie pozostawali z krewnymi drugiej strony w nieważnym małżeństwie lub w konkubinacie?
• Czy między narzeczonymi nie pozostają ze sobą w relacji rodzicielstwa lub rodzeństwa na skutek adopcji?
• Czy nie ma przeszkód pokrewieństwa duchownego? Czy narzeczeni nie pozostają względem siebie w relacji w związku z sakramentem chrztu św.?

4. Przeszkody wynikające z zobowiązań natury religijnej

• Czy narzeczony nie przyjął święceń?
• Czy narzeczeni nie składali wieczystego publicznego ślubu czystości w instytucie zakonnym?

Pytania o ewentualne wady aktu woli zawarcia małżeństwa

1. Dlaczego chcesz zawrzeć małżeństwo w Kościele?
2. Czy wiesz i akceptujesz to, że małżeństwo między ochrzczonymi jest sakramentem?
3. Czy chcesz zawrzeć małżeństwo zgodnie z nauką Kościoła jako wymagające dozgonnej wierności i nierozerwalne do śmierci?
4. Czy zgadzasz się z nauką Kościoła na temat małżeństwa? Jeżeli nie, dlaczego?
5. Czy dopuszczasz rozejście się w przypadku trudności w małżeństwie? Jeśli tak, to czy dopuszczasz jedynie separację bez możliwości zawarcia nowego małżeństwa, czy też dopuszczasz rozwód i możliwość zawarcie nowego związku?
6. Czy chcesz przyjąć w małżeństwie potomstwo i po katolicku je wychować?
7. Czy znasz i akceptujesz nauczanie Kościoła o ochronie życia ludzkiego i odpowiedzialnym rodzicielstwie?
8. Czy w rodzinie były przypadki choroby psychicznej?
9. Czy któreś z narzeczonych leczy się lub leczyło się psychiatrycznie? Czy nie przechodzi lub przechodziło terapii psychologicznej?
10. Czy u drugiej strony dostrzegasz jakiejś zachowania i cechy, które niepokoją i rodzą obawy o powodzenie małżeństwa?
11. Czy ktoś spośród osób bliskich poważnie odradzał zawarcie tego małżeństwa? Kto i z jakiego powodu?
12. Czy nie nadużywają alkoholu, używają narkotyków lub innych środków odurzających? Czy nie mają innych nałogów (np. hazard)?
13. Czy są stawiane jakieś wymagania od których uzależnia się zawarcie lub trwanie małżeństwa?
14. Jakie jest stanowisko drugiej strony w tej sprawie?
15. Czy narzeczeni sami dobrowolnie podjęli decyzję zawarcia małżeństwa?
16. Czy komuś, poza nimi, szczerze zależy na zawarciu tego związku?
17. Czy nie ma nacisku ze strony rodziny lub otoczenia? (np. ze względów materialnych, społecznych, obawy zniesławienia, np. z powodu ciąży)?
18. Czy narzeczeni nie tają przed sobą okoliczności mogących zakłócić wspólnotę życia małżeńskiego, np. posiadanie potomstwa, niepłodności, nałogów, obciążeń lub zobowiązań moralnych, prawnych i finansowych?
19. W przypadku małżeństw mieszanych obrządkowo:

• jeśli narzeczony jest obrządku wschodniego: Czy narzeczona chce przejść na obrządek narzeczonego?
• jeśli narzeczona jest obrządku wschodniego: Czy któreś z narzeczonych chce przejść na obrządek drugiej strony?