Charakterystyka pokolenia Z
Różnice międzypokoleniowe są normalne i od zawsze były widoczne w relacjach międzyludzkich. Aktualnie panujący trend na eksponowanie tych różnic można wykorzystać w pozytywny sposób, nie dzieląc społeczeństwa tylko na ludzi młodych, starych i w średnim wieku.
Różnice międzypokoleniowe często można zauważyć gołym okiem. Nawet można powiedzieć, że z każdym kolejnym pokoleniem są one coraz bardziej widoczne. Świadomość tego, że wychowujemy się w innym świecie niż nasi rodzice lub dziadkowie jest ważna, bo pomaga nam lepiej ich zrozumieć, a także może motywować do rozmowy o naszych potrzebach (być może trochę innych niż te, które oni mieli w naszym wieku).
Generacje XXI wieku
Aktualnie można wyróżnić cztery lub pięć funkcjonujących w naszym społeczeństwie pokoleń (nie udało mi się odszukać informacji, skąd wziął się taki podział, ale jest on mocno widoczny w internecie i w mowie codziennej):
- generacja „baby boomers” urodzonych w latach ok. 1946-1964,
- „pokolenie X” z lat 1965-1980,
- „millenialsi” (lub inaczej pokolenie Y) urodzeni w latach ok. 1981-1994,
- „Gen Z”, w które wliczają się osoby urodzone między rokiem 1995, a 2010,
- „gen alpha”, które również już zaczyna być mocno zauważalne, zwłaszcza w mediach społecznościowych, to generacja ludzi urodzonych po 2010 roku.
Te daty są tylko poglądowe, a przynależenie do danego pokolenia, szczególnie w przypadku, gdy jest się na „skraju”, zależy raczej od miejsca urodzenia czy sposobu wychowania, niż od ścisłych przedziałów czasowych.
Wyróżnij się, podawaj w wątpliwość i szukaj
Samo pokolenie Z, którego najstarsi przedstawiciele zbliżają się do trzydziestki, siłą rzeczy w ostatnich latach wywiera mocny wpływ na społeczeństwo. Zdarza się spotkać z krytyką młodych ludzi w środowiskach pracy lub szkoły. Ta krytyka nie wynika ze złych chęci, a bardziej z braku zrozumienia. Zwłaszcza że gen Z rządzi się swoimi prawami, a wyróżnianie się, sceptycyzm i doszukiwanie się we wszystkim większego sensu to wręcz motywy przewodnie tego pokolenia.
Nowe technologie życiem
Generacja Z została wychowana w czasach dużych przełomów technologicznych, przez co telefony czy komputery towarzyszą jej nawet w codziennych czynnościach (jednak nie do tego stopnia, co u generacji alpha, dorastającej wśród całej gamy cyfrowych rozwiązań). Takie funkcjonowanie jest często krytykowane i potępiane głównie przez osoby starsze, które często nie są przyzwyczajone do tego, że telefon może służyć młodym ludziom do czegoś więcej niż rozrywki. Zwłaszcza że wraz z rozwojem urządzeń elektronicznych wzrosła ilość dostępnych opcji, z których najbardziej wpływową bez dwóch zdań są media społecznościowe – stały się one miejscem do wyrażania siebie dla pokolenia, któremu bardzo tego brakuje.
Samotne pokolenie Z. Ten problem regularnie odczuwa 65 proc. młodych ludzi
Social media pomagają nam (bo ja również zaliczam się do tej grupy) pokazać siebie ze stron, na które czasem nie ma przestrzeni w prawdziwym życiu, ale też budować i utrzymywać relacje z osobami poznanymi przez internet, albo mieszkającymi daleko; zdarza się, że z braku czasu nie bylibyśmy w stanie utrzymywać jakichś relacji na żywo. Telefony czy komputery są wtedy bardzo pomocne. Poprzez komunikatory można być w kontakcie z kimś dosłownie dwadzieścia cztery godziny na dobę, bez przerwy, chociaż słuszność tego może być poddana do debaty.
„Ja” i psychika na pierwszym miejscu
Bardzo zauważalną cechą gen Z jest mocne skupienie się na życiu wewnętrznym i zdrowiu psychicznym – może to wypływać z funkcjonowania we względnym pokoju, który nastał w dużej części świata po II Wojnie Światowej, a który pozwala na skupienie się na jednostce bardziej, niż na społeczeństwie.
Dzięki technologii zwiększyła się także dostępność informacji, tak naprawdę na każdy możliwy temat. Pozwala to łatwo się samemu zdiagnozować, zwłaszcza dlatego, że powszechność chorób i zaburzeń psychicznych jest bardzo wysoka. Młodzi ludzie, widząc w swoim otoczeniu i często w sobie objawy zaburzeń zaczynają się interesować tym tematem i go zgłębiać.
Memy – współczesne hieroglify. Spłycanie rzeczywistości czy środek literacki?
Szczerość i autentyczność
Buntownicza natura gen Z pomaga w przełamywaniu tematów tabu, dlatego łatwiej jest mówić nam o kwestii naszej psychiki, ale też o kryzysach na świecie i w społeczeństwie, dlatego też duża część tego pokolenia angażuje się w różnego rodzaju działania aktywistyczne. Jest to kolejny sposób na wyrażenie siebie przed światem, a jednocześnie poruszanie tematów zamiatanych pod dywan. A zamiatania pod dywan gen Z bardzo nie lubi. Kładziony jest raczej nacisk na autentyczność i szczerość, chociaż czasem jest to wymuszane na tyle, że samo w sobie zamienia się w pewnego rodzaju sztuczność i udawanie, co widać często właśnie w social mediach.
Otwartość i brak autorytetów
Charakterystyczny dla pokolenia Z jest brak konkretnych autorytetów w większości bardzo ważnych dla wcześniejszych pokoleń. Może to wynikać z większej świadomości, że nikt nie jest idealny. Pojawiają się trudności w zaufaniu drugiej osobie lub idei do końca. W zamian tego idzie się raczej w stronę otwarcia na wszystko po trochu.
Nieustanny rozwój
To samo tyczy się edukacji lub pracy, w której największymi wymaganiami są: możliwość rozwoju, decydowania o sobie i brak tzw. zastoju. Pokolenie Z nie lubi zbyt długo stać w jednym miejscu, woli raczej poruszać się wciąż do przodu, dlatego jest w stanie zrezygnować z czegoś, jeśli widzi, że nie spełnia to jego potrzeb. Generacja Z jest też bardziej otwarta na mniej konwencjonalne rozwiązania w różnych sferach życia, takie jak na przykład praca zdalna.
Problemy z komunikacją
Starsze pokolenia często napotykają problemy w komunikacji z gen Z. Jednak rozmawianie z nami jest bardzo proste – jeżeli tylko ktoś nie stawia siebie od razu na wyższej pozycji i nie tłumaczy wszystkiego jak małemu dziecku, a osobie, która ma swój własny (bardzo) krytyczny umysł. Gen Z musi wiedzieć dokładnie „dlaczego” i „po co”.
Ważne jest, żeby uświadomić sobie, że różnice między pokoleniami są naturalne, zawsze były i zawsze będą, a to, w jakich czasach i otoczeniu się wychowujemy, bardzo na nas wpływa. Przy odrobinie dobrych chęci zawsze można się dogadać, pamiętając o szacunku i otwartości na drugą stronę.
