6 stycznia| Wiadomości

Weryfikujemy prawdy i mity o „trzech królach”. TOP 4,5 fejka!

Uroczystość Objawienia Pańskiego to jedno z najwcześniej ustanowionych świąt kościelnych. Kojarzymy je z trzema królami: Kacprem, Melchiorem i Baltazarem i gwiazdą prowadzącą do żłóbka z Jezusem. Niewiele osób wie jednak, że większość z tego to fejki...

Historia przedstawiona w Biblii jest dużo bardziej oszczędna od przekazu, który dziś mamy w głowach. Zweryfikujmy fakty i mity.

Królowie – fejk!

Pielgrzymi, którzy przybyli zobaczyć małego Jezusa byli mędrcami, naukowcami tamtych czasów, prawdopodobnie astrologami, którzy z gwiazd wyczytywali znaki dla świata. W Ewangelii św. Mateusz pisze o „magach”. Przerobiliśmy ich na „królów” dopiero później. To za sprawą Psalmu 71: „Królowie Tarszisz i wysp przyniosą dary. Królowie Szeby i Saby złożą daninę. I oddadzą Mu pokłon wszyscy królowie… Przeto będzie żył i dadzą Mu złoto z Saby”. Królewskie pochodzenie może też wynikać z kosztowności darów, jakie przynieśli Jezusowi mędrcy.

Trzej – fejk!

Św. Mateusz nie podaje także liczby Magów. Malowidła w katakumbach rzymskich z wieku II i III pokazują ich dwóch, czterech lub sześciu. U Syryjczyków i Ormian występuje ich nawet dwunastu. Liczbę „trzy” tradycyjnie przyjęło się od ilości rodzajów złożonych przez mędrców darów.

Złoto, kadzidło i mirra – prawda

Mówi o tym zarówno Ewangelia św. Mateusza „I otworzywszy swe skarby, ofiarowali Mu dary: złoto, kadzidło i mirrę.” (Mt 2, 11) jak i Księga Izajasza: „Zaleje cię mnogość wielbłądów, dromadery z Madianu i Efy. Wszyscy oni przybędą ze Saby, ofiarują złoto i kadzidło” (Iz 60, 6). Były to wówczas iście królewskie i bardzo drogocenne dary – nie tylko złoto, ale i kadzidło oraz mirra.

Ze wschodu – prawda

Herodot, historyk grecki, przez Magów rozumie szczep irański. Ksantos, Kermodoros i Arystoteles przez Magów rozumieją uczniów Zaratustry. Św. Mateusz krainę Magów nazywa ogólnym mianem Wschód. Za czasów Chrystusa Pana przez Wschód rozumiano cały obszar na wschód od rzeki Jordanu – a więc Arabię, Babilonię, Persję.

Kacper, Melchior i Baltazar – fejk!

Dopiero od wieku VIII pojawiają się imiona Trzech Magów: Kacper, Melchior i Baltazar. Są one zupełnie dowolne, nie potwierdzone niczym.

Gwiazda Betlejemska – niepotwierdzone

Kepler usiłował wytłumaczyć gwiazdę betlejemską przez zbliżenie Jowisza i Saturna, jakie zdarzyło się w 7 roku przed narodzeniem Chrystusa (trzeba w tym miejscu przypomnieć, że liczenie lat od urodzenia Jezusa wprowadził dopiero w VI w. Dionizy Exiguus; przy obliczeniach pomylił się jednak o 7 lat – Jezus faktycznie urodził się w 7 roku przed naszą erą). Inni przypuszczają, że była to kometa Halleya, która także w owym czasie się ukazała. Jednak z całego opisu Ewangelii wynika, że była to gwiazda cudowna. Ona bowiem zawiodła Magów aż do Jerozolimy, potem do Betlejem. Stanęła też nad miejscem, w którym mieszkała Święta Rodzina. Św. Mateusz nie tłumaczy nam, czy tę gwiazdę widzieli także inni ludzie.

Magowie w stajence – fejk!

Kiedy Magowie przybyli do Syna Bożego? Z całą pewnością po ofiarowaniu Go w świątyni. Według relacji Ewangelisty, że Herod kazał wymordować dzieci do dwóch lat, wynika, iż Magowie przybyli do Betlejem, kiedy Chrystus miał co najmniej kilka miesięcy, a może nawet ponad rok. Magowie nie zastali Jezusa w stajni; św. Mateusz pisze wyraźnie, że gwiazda stanęła nad „domem” (Mt 2, 11). Było w nim jednak bardzo ubogo.

K + M + B = pół-fejk!

Podczas kolędy duszpasterskiej kredą oznaczamy drzwi na znak, że w naszym mieszkaniu przyjęliśmy Wcielonego Syna Bożego. Piszemy na drzwiach litery K+M+B, które mają oznaczać imiona mędrców lub też mogą być pierwszymi literami łacińskiego zdania: (Niech) Chrystus mieszkanie błogosławi – po łacinie: Christus mansionem benedicat. Oznacza to, że właściwie obie formy zapisu są w prawidłowe, ale jeśli wziąć pod uwagę wzięte trochę z kosmosu imiona Magów, to lepiej skupić się na błogosławieństwie Chrystusa, czyż nie? 🙂

Po co zatem ta cała otoczka? Sporo ty legend, symboliki, a dużo mniej prawdziwych faktów. Pamiętajmy, że to nie Biblia nakreśla ten kolorowy obraz, choć i ona nie ma na celu być historyczną kroniką. Tradycja, którą pielęgnuje Kościół ma służyć lepszemu przeżywaniu wydarzeń liturgicznych i zobrazowaniu prawd wiary. Pokłon Mędrców ze Wschodu złożony Dziecięciu Jezus, opisywany w Ewangelii przez św. Mateusza (Mt 2, 1-12), symbolizuje pokłon świata pogan, wszystkich ludzi, którzy klękają przed Bogiem Wcielonym. I właśnie dlatego dzisiejsza uroczystość nosi nazwę Objawienia Pańskiego, a dopisek „trzech króli” jest bardziej potoczny.

Źródło: Redakcja NINIWY / brewiarz.pl

Krzysztof Zieliński

Od 2008 roku współtworzy Oblackie Duszpasterstwo Młodzieży NINIWA, co jest jednocześnie pracą i życiową misją. Współorganizuje i animuje wydarzenia, pisze artykuły, redaguje treści książek i robi znacznie więcej. Człowiek orkiestra.